मणि शर्मा
हामीले नेपालमा निर्माणको विस्तृत दृष्टिकोणको बारेमा लेख गर्न सक्छौं। नेपालमा निर्माण क्षेत्रले अत्यधिक महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। यहाँका निर्माण व्यवसायीहरूले देशको विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान गर्दछन्। नेपालमा निर्माणको क्षेत्रले नौ नवजात रोजगार प्रदान गर्दछ र यसले अर्थव्यवस्थाको वृद्धि गर्दछ। , नेपालमा निर्माणको क्षेत्रलाई विस्तृतता र वृद्धि को दृष्टिबिन्दुबाट हेर्ने बेलामा अवस्थान छ। विभिन्न क्षेत्रहरूमा घटिएका आवश्यकता र विकासका साथै, नयाँ निर्माण परियोजनाहरूले नेपालमा अझै बढी संभावनाहरू सृजना गर्न सक्छन्। नेपालमा निर्माणको क्षेत्रले अर्थव्यवस्थाको वृद्धि, रोजगार निर्माण र सामाजिक विकासमा महत्वपूर्ण योगदान गर्दछ। यसले नेपाली नागरिकहरूलाई बेसिक सुविधाहरूको उपयोग गर्ने अवसर प्रदान गर्दछ ।
नेपालमा निर्माणको विस्तृतता अन्तर्राष्ट्रिय र मान्यताप्राप्त मापदण्डहरूको आधारमा निर्माण कार्यहरू भइरहेका छन्। यसले नेपाललाई विश्वस्तरीय निर्माण परियोजनाहरूको भागीदार बनाएको छ।नेपाल, हिमालयको आँचलमा बसेको यो सुन्दर देश, आफ्नो निर्माण इन्डस्ट्रीमा विस्तारमा परेको छ। यो इन्फ्रास्ट्रक्चर विकास, र ऊर्जा परियोजनाहरूले नेपाललाई एक नयाँ दृष्टिकोणमा ल्याउँछ। यो लेखले नेपालमा निर्माण इन्डस्ट्रीको विस्तारित क्षेत्रलाई छानबीन गरेको छ, जसमा तलका गएका सम्भावनाहरू र आगामी चुनौतीहरूको विचार गरिएको छ।
१. इन्फ्रास्ट्रक्चर विकास:
नेपालमा निर्माण इन्डस्ट्रीको एक महत्त्वपूर्ण क्षेत्र हो इन्फ्रास्ट्रक्चर विकास,सरकारले पूर्ण ध्यान दिइरहेको छ यो क्षेत्रमा विशेषगरि राष्ट्रको संचार र आर्थिक विकासलाई प्रोत्साहित गर्ने लक्ष्यमा छ । सडक, पुल, विमानस्थल, र ऊर्जा परियोजना तथा विकासका पूर्वाधारहरू निर्माण गरी देशलाई अग्रणी बनाउँछ।
२ रियल स्टेट :
नेपाल, आपसी साझेदारीहरूले जडान गरेको, अगाडि बढेको र विविधतामा बोसो लगाएको देश, विभिन्न अवस्थामा रहेका लोगहरूले घर बनाउँदैछन् र रातो लिइरहेको राष्ट्रमा, रियल स्टेट व्यापार अब गति पार्दैछ। यस लेखले नेपालमा रियल एस्टेट बजारको विस्तारित चर्चा गरेको छ, जुन विश्लेषण र चुनौतीहरूलाई उजागर गरेको छ।
३. जलविद्युतको सम्भावना:
नेपालले धेरै जलस्रोतहरू ल्याउने बिचमा हो र उनीहरूले बिजुली उत्पादनमा लाखौं मेगावाटको सम्भावना प्रदान गरेको छ। जलविद्युत परियोजनाहरू निर्माण गरी नेपाललाई ऊर्जा आवश्यकतामा सहारा पुर्याउँछ र एक नयाँ ऊर्जा निर्यातका रूपमा पनि स्थापित गर्न लक्ष्यमा राखेको छ।
४ इन्डस्ट्रीले सामना गरेका चुनौतीहरू:
हाम्रो निर्माण सेक्टर वृद्धि को लागि तैयार छ, तर यसमा चुनौतीहरू पनि छन्। नियमन सम्बन्धित जटिलताः निर्माण कम्पनीहरूले नियमन ल्याउँदा जटिलतामा परेको छ। नियमनहरूलाई सरल बनाउनु र नियमित परिवर्तन गर्नुपर्छ भनेर मान्यवर बनाउन सहजीवन बनाउनुपर्छ।
५इन्फ्रास्ट्रक्चर कमी:
यो चुनौती छ कि यहाँको इन्फ्रास्ट्रक्चर अझै पनि पूर्ण नहुँदा संगै जान्छ। परियोजनाहरूको मंजूरीमा विलम्ब र यातायातको अभावले निर्माण परियोजनाहरूलाई समयमा पूरा गर्न सहज छैन।
६ सम्भावनाहरू:
विदेशबाट प्रत्यक्ष लगानीः नेपाल सक्रियतामा राख्न विदेशी लगानीलाई आमंत्रित गरेको छ। अहिलेसम्मका निर्माण इन्डस्ट्रीले विदेशी लगानीले ठूलो योगदान पनि पुर्याएको छ र विशेष गरी धेरै ठूला परियोजनाहरूमा सहयोग गरेको छ।
उन्नतिः नयाँ निर्माण र विज्ञानमा हुने उन्नति नेपाली निर्माण सेक्टरलाई नयाँ दिशामा ल्याउँछ। नेपाल विश्वस्तरमा पहुँच गरेको नयाँ नयाँ अवसरहरू पनि बढेका छन् जसले सम्पूर्ण इन्डस्ट्रीलाई गति प्रदान गरेको छ।
७. सुस्त समृद्धिमा योगदान:
बिश्वभरी सुस्तता को मोडमा जानुपरेको समयमा, नेपालको निर्माण इन्डस्ट्रीले हरित निर्माण अभिलाषा लिएको छ। सुस्तता प्रथाहरूले यो इन्डस्ट्रीलाई पर्याप्त पर्यावरणमाथि प्रभाव नगरी समृद्धि प्रदान गरेको छ र विश्वस्तरमा मान्यता प्राप्त गरेको छ।
८ नेपाल सरकार र नीति ढाँचा:
नेपाल सरकारले नीति निर्माण र कार्यान्वयनमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। समर्थन ढाँचा, साथी सरकारी पहलहरू, र नेपाल निर्माण इन्डस्ट्रीलाई सहयोग पनि गरेको छ। समर्थनपूर्ण नियमन पर्वाह गरेसँगै, अन्तर्राष्ट्रिय लगानी र देशभित्रका निर्माण परियोजनाहरूलाई सहज बनाउन तथा सुरक्षित बनाउन मद्दत गर्दैछ।
निष्कर्ष:
समर्थन र सशक्तिकरण बढ्दै गएको नेपालमा निर्माण इन्डस्ट्रीले आगामी दिनमा विकासको मार्गमा बढार्न लक्ष्य राखेको छ। इन्फ्रास्ट्रक्चर विकास, र ऊर्जा परियोजनाहरूले नेपाललाई गरीबीबाट उबार गरेको छ र आगामी दिनमा यसले विश्वभरि पहुँच गर्नेछ ।
शर्मा निर्माण व्यवासायी तथा प्राबिधिक हुन् ।
