काठमाडौँ । हामी सबै सफा र चम्किलो देखिने कपाल चाहन्छौं । तपाईंको कपाल हावाले उडाएको होस्, घुमाउरो होस् वा सीधा, तपाईं यसलाई ध्यानको केन्द्र बनाउन चाहनुहुन्छ । सामाजिक सञ्जालमा अनगिन्ती उत्पादन, तरिकाका रिल र भिडियो हेरेर हामी प्रायः कपाल हेरचाहको आधारभूत कुराहरू बिर्सन्छौं । तर सत्य यो हो कि स्वस्थ कपालको लागि धेरै पैसा खर्च गर्नु वा जटिल दिनचर्या पालना गर्नु पर्दैन ।
युके हेयर कन्सल्टेन्ट्सकी ट्राइकोलोजिस्ट इभा प्राउडम्यान र हेयर एण्ड स्क्याल्प क्लिनिककी ट्रेसी वाकरले चार सामान्य कपाल हेरचाह भ्रमहरू बारे स्पष्ट गर्दै कपालको हेरचाह गर्ने सहि चार तरिका बारे बताएका छन् ।
चिसो पानीले तपाईंको कपाल चम्किलो बनाउँदैन ?
के तपाईंले कहिल्यै आफ्नो कपाल चम्काउन बरफले चिसो काँप्ने गरि नुहाउनु भएको छ ? तपाईंले यो गर्न आवश्यक छैन ।
प्राउडम्यानले चिसो पानीले कपालमा कुनै अतिरिक्त चमक नथप्ने स्पष्ट गरेकी छन् । उनी भन्छिन्- 'आफ्नो कपाललाई बरफको चिसो पानीले धुनु आवश्यक छैन, किनकि यसले कुनै फाइदा गर्दैन । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा तपाईंले आफ्नो कपाललाई रसायन, गर्मी र वरपरको वातावरणबाट कसरी जोगाउनुहुन्छ भन्ने हो ।' यद्यपि, प्राउडम्यानले धेरै तातो पानीले कपाल नधुन सल्लाह दिन्छिन्, किनकि यसले तपाईंको कपाललाई सुख्खा बनाउछ । यो तातो पानीले टाउकोको छाला जलाउन सक्छ ।
कुनै पनि उत्पादनले क्षतिग्रस्त कपाललाई ठीक गर्न सक्दैन
यदि तपाईंले माइक्रोस्कोपमुनि भाँचिएको स्प्लिट एन्डलाई हेर्नुभयो भने, यो लगभग दुई वा तीनवटा थप हाँगाहरू कपालबाट उम्रेको जस्तो देखिन्छ । बजारमा पाइने उत्पादनहरू एक प्रकारको ग्लु जस्तै हुन् । तिनीहरू कपाललाई पुन: जडान गर्ने तरिकाले काम गर्छन् ताकि यो राम्रो देखिन्छ । वाकर भन्छिन्- 'यी अस्थायी समाधान हुन् र त्यस्ता उत्पादनहरूमा धेरै पैसा खर्च गरेर धोका नदिन चेतावनी दिन्छिन् । समाधान भएको दाबी गर्ने उत्पादनहरू प्रयोग नगर्न पनि सल्लाह दिन्छिन ।' त्यस्तै प्राउडम्यानले कपाल काट्दा छिटो बढ्ने दाबी सत्य होइन । तपाईंको कपाल छिटो बढ्न सम्भव छैन । त्यसैले यो दाबी गर्ने कुनै पनि उत्पादन झूट हो ।
कपाल आफैं सफा हुँदैन
केही मानिसहरूले दाबी गर्छन्, उनीहरूले आफ्नो कपाललाई 'आत्म-सफाई' गर्न तालिम दिएका छन्, जसले गर्दा उनीहरूलाई कम पटक वा पटक्कै धुनु पर्दैन । तर प्राउडम्यानले यो कपालको लागि राम्रो नहुने बताउछिन् । उनी भन्छिन- 'तपाईंको टाउकोको छालामा एक लाख ८० हजार तेल ग्रन्थीहरू छन् र यदि यो नियमित रूपमा धोइएन भने, यसले टाउकोमा फोहोर र फोहोर जम्मा गर्छ ।' त्यस्तै वाकरले पानीले मात्र लुगाबाट तेल वा फोहोरको दाग हटाउन सक्दैन; डिटर्जेन्ट चाहिन्छ, त्यस्तै गरी, कपाल धुनु आवश्यक रहेको बताउछिन् ।
उनी भन्छिन्- 'नियमित रूपमा कपाल नधोएमा दुर्गन्ध र डन्ड्रफ बढ्न सक्छ । किनभने कपालमा ग्रीस वा टाउकोमा बढी तेलले खमीर र ब्याक्टेरियाको वृद्धि बढाउन सक्छ, जसले टाउकोको चिलाउने समस्या बढाउन सक्छ ।' यदि तपाईंको कपाल धेरै तैलीय छ वा तपाईंले यसमा धेरै उत्पादनहरू प्रयोग गर्नुहुन्छ भने हरेक अर्को दिन आफ्नो कपाल धुने सुझाव उनीहरुको रहेको छ ।
हडर्सफिल्ड विश्वविद्यालयका औषधि विश्लेषणकी प्राध्यापक लौरा वाटर्स भन्छिन्, जबकि धेरै तैलीय कपाल भएकाहरूले बलियो क्लिन्जिङबाट फाइदा लिन सक्छन्, सुख्खा कपाल भएकाहरूले सल्फेट-मुक्त शैम्पू प्रयोग गर्न सक्छन् । यो महँगो हुन सक्छ, तर यसले तेललाई पूर्ण रूपमा हटाउँदैन ।
सुख्खा स्याम्पु कपाल धुने विकल्प होइन
आफ्नो कपाल धुने, ब्लो-ड्राइ गर्ने र स्टाइल गर्ने समय खोज्नु सधैं सजिलो हुँदैन । त्यसैले, काम, कसरत र सामाजिक योजनाहरूको बीचमा, हामीमध्ये धेरैले तेलको जरालाई छिटो शान्त पार्न र हाम्रो कपाललाई ताजा बनाउन ड्राई स्याम्पुमा जान्छौं । हामी नुहाउन छोड्छौं ।
प्राउडम्यानले ड्राई स्याम्पु राम्रो विकल्प र स्याम्पु प्रयोग गर्न ठीक छ, तर यो कपाल धुने बीचमा एक पटक मात्र प्रयोग गर्नुपर्ने बताउछिन् । कपाल नधोइकन लगातार धेरै दिनसम्म प्रयोग गर्दा समस्या उत्पन्न हुन्छ । प्राउडम्यान भन्छिन्- 'टाउकोको प्राकृतिक तेल स्याम्पुमा अवशोषित हुन्छ, र खमीर जम्मा भएको तेलमा फस्टाउँछ । यदि तपाईं सावधान हुनुहुन्न भने, तपाईंलाई चिलाउने र फ्ल्याकी टाउको हुन सक्छ ।'
उनी आफ्नो अनुहारमा जत्तिकै ध्यान दिन सिफारिस गर्छिन् । जसरी तपाईंले मेकअप लगाउनुहुन्न । आफ्नो छालामा नहटाई र कुल्ला नगरी, आफ्नो कपालको लागि उही सूत्र प्रयोग गर्न उनको सुझाव छ ।
-बिबिसीबाट
